Dawne cmentarze mennonickie na wschodnim Pomorzu i nie tylko, część 2

Trzy kolejne cmentarze mennonitów na Żuławach, pomalowany od środka w kwiaty opuszczony dom z Mikołajem, przejażdżka po Trójmiejskim Parku Krajobrazowym, wschód słońca w Gdańsku Brzeźnie i Mierzeja Wiślana.

 

 

Poszukiwania cmentarza ewangelickiego w R. doprowadziły do tego, że pierwszy raz w dziejach swych miniwycieczek musiałam jechać na myjnię już po paru godzinach trasy;> Kółka mojego autka zostały tak oblepione błotem, że trzeba było opanować poślizg po wjechaniu na siódemkę z bocznej drogi podczas błądzenia. Okoliczne żuławskie dróżki, choć wyłożone płytami, i tak miejscami przypominały bagno. Na szczęście się nie zakopałam. Oczywiście koniec końców okazało się, że da się tam dojechać prostą i krótką, a także mniej brudną drogą od samej siódemki. Co też mi się po kluczeniu w końcu udało. Jak pisałam w pierwszym odcinku tej relacji, naprawdę warto bardzo dokładnie namierzać cmentarze przed wyjazdem, sama nazwa wsi to za mało. Było warto się pomęczyć:

W przeciwieństwie do wielu innych takich cmentarzy w okolicy, tego nie otaczały domy. Tak zwane szczere pole. Teren spory, nie ogrodzony. Jak zawsze warto było podchodzić do każdej płyty nagrobnej z osobna.

W okolicy bywają raczej traktorzyści, niż turyści:

Ułamany pień, często spotykana forma nagrobków ewangelickich w tym regionie. W poprzednim odcinku, TU, pisałam o typach grobów.

Cmentarz ewangelicki w N. znalazłam na samym końcu wyboistej trasy prowadzącej do kolejnych dwóch żuławskich wsi. Dalej jest już tylko gruntowa, błotnista droga przez pole, kończąca się nie wiadomo gdzie. Z drugiej strony stoją domy, dobiegała z nich jakaś muzyczka, ale mglisty dzień sprawiał, że nastrój nie został zepsuty;>

Po drodze trafiło się Opuszczone malowane gospodarstwo z Mikołajem. Stało osamotnione na środku pola, było już bardzo zdewastowane. Szkoda, kiedyś to musiał być ładny domek. Oryginalne były kwiatowe malunki na ścianach i drewniany okap kuchenny czy wewnętrzne ozdobne drzwi.

W jednym z pomieszczeń stał zmaltretowany Święty Mikołaj:

Cmentarz ewangelicki w St. jest duży, ogrodzony (aż nie mogłam znaleźć furteczki i przeszłam przez niskie ogrodzenie) i stoi pośrodku wsi. Widać, ze ktoś zadbał o to miejsce.

Jak zawsze podchodziłam do każdego grobu z osobna. Wszędzie można było znaleźć ładne detale albo tajemnicze symbole i napisy.

Trzeciego dnia wycieczki, w niedzielę, wybrałam się rano na plażę w Gdańsku Brzeźnie. Przejeżdżałam zresztą przez ciekawą dzielnicę ze starymi willami, mam nadzieję, że kiedyś znajdę więcej czasu na pobuszowanie tam.

Kiedy wracałam z Helu i kierowałam się do jednego z kolejnych cmentarzy na mapie, nawigacja niespodziewanie zaprowadziła mnie w jakieś góry. Serpentyny, bukowy las, leśne ścieżki - to część tak zwanego Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Pogoda nie dopisała, padał deszcz, gdzieniegdzie jeszcze leżało trochę śniegu. Zatrzymałam się na poboczu i weszłam kawałek w las. Najładniej musi tu być jesienią. Koniecznie trzeba wrócić. Wyjechałam z tych gór w rejonie miejscowości Łężyce. Zdaje się, że jechałam drogą nazywającą się Aleja Parku Krajobrazowego.

Bardzo podobnie było na Mierzei Wiślanej, którą odwiedziłam na szybko pierwszego z trzech dni tej minitrasy. Jakoś nigdy wcześniej tam nie byłam. Okazało się, że droga prowadzi pięknym lasem, przez który szybko można dojść nad morze, jak na Helu.

Zatrzymałam się w Krynicy Morskiej. Na plaży w porcie rybackim byłam tylko ja. Sklepy z rybami i barki pozamykane, żywego ducha.

c.d.n.